Regelgeving
Inleiding
Sinds 1 januari 2006 moeten alle gebouwen met een aanvraag om te bouwen of te verbouwen voldoen aan de EPB-regelgeving of voluit: "Energieprestatie en Binnenklimaat regelgeving". Hiervoor moet er voldaan worden aan verschillende eisen inzake isolatie (K-peil), energie (E-peil) en ventilatie. Voor sommige gebouwen zoals zwembaden, ziekenhuizen, industrie, etc. is er geen E-peil eis. Indien men niet aan deze eisen voldoet worden er boetes opgelegd die het meervoudige kunnen zijn van de investering die nodig is om de opgelegde eisen te halen.
In 2006 startte men met een eis van een maximum K-peil van 45 en een maximum E-peil van 100. Vanaf 2010 tot eind 2011 was het maximale E-peil voor woningbouw nog 80. In 2012 werd de eis verder aangescherpt naar een maximaal K-peil van 40 en het maximale E-peil 70. Hier werd een extra eis voor woningbouw opgelegd, waarbij een woning maar een maximaal netto-energiebehoefte mocht hebben van 70 kWh/m². In 2014 is er een verstrenging gekomen van het E-peil naar maximaal 60 en moet men voldoen aan een minimaal aandeel hernieuwbare energie.
In de toekomst zal het maximale E-peil steeds verder afnemen en zullen in 2020 waarschijnlijk enkel E30-woningen gebouwd worden.
Sinds 1 januari 2011 (datum van het indienen van de bouwaanvraag) is het ook verplicht bouwknopen in te rekenen. De beoordeling van de bouwknopen zijn voor de drie gewesten gelijk.
Bouwknopen = koudebruggen?
Vroeger gebruikte men vooral de term 'koudebrug'. De term duidt hoofdzakelijk op slecht ontworpen of slecht uitgevoerde details en wegens de negatieve connotatie wordt deze term bewust niet meer gebruikt. In plaats hiervan spreekt men tegenwoordig van 'bouwknoop'. Dit is een positievere benaming en is een verzamelnaam voor zowel goede als slechte oplossingen.
Toepassingsgebied bouwknopen
De twee- en driedimensionale transmissieverliezen kunnen onderverdeeld worden in twee groepen. Enerzijds zijn er de bouwknopen die afzonderlijk worden ingerekend als K-peil toeslag, anderzijds zijn er de lineaire en puntvormige onderbrekingen eigen aan een scheidingsconstructie. Deze worden in rekening gebracht in de U-waarde van het desbetreffende bouwdeel.
Inrekenen van bouwknopen in de EPB
In de EPB zijn er drie mogelijkheden voor het ingeven van bouwknopen, elk met hun eigen impact. Bij de keuze van optie A moeten alle bouwknopen gedetailleerd ingegeven worden, in optie B wordt gebruik gemaakt van een vereenvoudigde methode van EPB-aanvaarde bouwknopen en in optie C wordt rekening gehouden met een forfaitaire toeslag.
Optie A: Gedetailleerde methode
Bij deze methode worden alle bouwknopen uitgerekend aan de hand van gevalideerde software. De exacte Ψe waarden worden dan ingevoerd. Eventueel kan ook de waarde bij ontstentenis ingevoerd worden. Deze methode wordt zelden toegepast omdat het een zeer arbeidsintensieve methode is, die het gebruik van gespecialiseerde software vraagt. De toeslag op het K-peil is sterk projectafhankelijk en dus op voorhand niet bekend.
Optie B: Methode van de EPB-aanvaarde knopen
Deze optie tracht de invloed van de bouwknopen in te rekenen op een eenvoudige manier. Indien alle bouwknopen goed ontworpen zijn (EPB-aanvaard), wordt de invloed van deze bouwknopen ingerekend als een toeslag van 3 K-peil punten. Knooppunten die niet voldoen moeten apart ingerekend worden. Dit kan door gebruik te maken van de uitgerekende Ψe-waarde (analoog met optie A) of door gebruik te maken van de waarde bij ontstentenis. Door het inbrengen van de niet EPB-aanvaarde bouwknopen zal er naast de 3 K-peil punten nog een extra toeslag toegekend worden. Optie B voorziet een mogelijkheid om op een eenvoudige manier aan te tonen dat een bouwknoop goed gedetailleerd is. Het grote voordeel is dat het rekenwerk voor het inrekenen van bouwknopen tot een minimum is beperkt. Het is wel belangrijk dat er genoeg aandacht besteed wordt aan het ontwerp van de bouwknopen.
Optie C: Forfaitaire toeslag
Indien er geen inspanningen gedaan worden om bouwknopen goed te ontwerpen, worden de bouwknopen ingerekend via een totale toeslag van 10 K-peil punten. Deze optie is niet aan te raden omdat het risico op slecht gedimensioneerde bouwknopen toeneemt. Hierdoor neemt ook het risico voor condensatie en schimmelproblemen toe. Bovendien wordt het door de alsmaar strengere eisen moeilijker om deze optie nog te gebruiken.
